Çin süni intellektin qlobal tənzimlənməsini təklif edib
Süni İntellekt
28.07.2025
Emil Nəcəfov
Şanxayda 26 iyul tarixindən etibarən Ümumdünya Süni İntellekt Konfransı (WAIC) keçirilir. Bu, hər il baş tutan tədbirdir və süni intellekt sahəsində mövcud tendensiyaları və yenilikləri müzakirə etmək üçün şirkətləri, startapları, siyasətçiləri və alimləri bir araya gətirir. Konfransda yalnız yeni texnologiyalar və məhsullar deyil, həm də etik məsələlər və normativ-hüquqi çərçivələr diqqət mərkəzindədir. KİV-in məlumatına görə, Çinin Dövlət Şurasının baş naziri Li Qiang konfransda süni intellektin tənzimlənməsi sahəsində qlobal əməkdaşlıq təşəbbüsü ilə çıxış edib. Süni intellekt sahəsindəki ən güclü modellərdən bəziləri Çində hazırlanıb. Ötən ilin sonunda Deepseek startapı V3 adlı modelini təqdim etdi və bu model dərhal OpenAI və digər bəzi istehsalçıların süni intellekt alətlərini bir sıra testlərdə qabaqladı.
Sonuncu sensasiyalı hadisə isə bir neçə müddət bundan öncə baş verib: Moonshine AI startapı özünün Kimi K2 adlı modelini təqdim edib. Bu yeni süni intellekt modeli orta səviyyədən yüksək nəticələr göstərib və güclü tərəflərini nümayiş etdirib. Lakin Çin süni intellekt modellərinin bir mühüm çatışmazlığı var: onlar sistemli şəkildə siyasi cəhətdən həssas mövzulardan yayınırlar. Bunun səbəbi isə Çin internet tənzimləyicisinin süni intellekt sistemlərinin “sosializmin əsas dəyərlərinə” uyğun olmasını tələb etməsidir. Nəticədə bir çox modellər həssas suallara cavab verməkdən imtina edir - məsələn, 1989-cu ildə Tyananmen meydanında baş vermiş hadisələrə dair suallara. Qərb dövlətləri və texnologiya şirkətləri bu cür dövlət tənzimlənməsi formasını kəskin şəkildə tənqid edirlər. Bu baxımdan, Li Qiang-in süni intellektin tənzimlənməsi sahəsində daha sıx qlobal əməkdaşlıq təklif etməsi təəccüblüdür.
Açılış nitqində o, mövcud vəziyyəti həddindən artıq parçalanmış kimi xarakterizə edib və ölkələr arasında daha güclü koordinasiyaya çağırıb. Hətta süni intellektin hazırlanması və təhlükəsizliyi üçün ümumi qaydalar toplusunu işləyib hazırlayacaq qlobal təşkilatın yaradılmasını da təklif edib. İndiyə qədər OpenAI kimi ABŞ şirkətləri əsasən innovasiyaların inkişafını təmin etmək və dövlət müdaxiləsindən maksimum dərəcədə azad olmaq məqsədini güdürdülər. Avropa da öz yolunu tutur: 2024-cü ilin yayında qəbul edilmiş Süni İntellekt Qanunu vasitəsilə Avropa Birliyi daha yüksək təhlükəsizlik və şəffaflıq təmin etməyə, beləliklə də potensial diskriminasiya, manipulyasiya və ya məlumatların qorunmasında boşluqlar kimi riskləri minimuma endirməyə çalışır.
Eyni zamanda, bu qanun Avropada innovasiyaların inkişafını konkret şəkildə dəstəkləməyi hədəfləyir. Pekin isə 2030-cu ilə qədər süni intellekt sahəsində aparıcı ölkəyə çevrilməyi planlaşdırır. Lakin bu səylər Çin və ABŞ arasında davam edən ticarət münaqişəsinin fonunda arxa plana keçir. Son aylarda Vaşinqton Çinə yüksək texnologiyalı məhsulların, o cümlədən NVIDIA kimi istehsalçıların süni intellekt çiplərinin ixracına ciddi məhdudiyyətlər tətbiq edib. Lakin iyulun ortalarında NVIDIA-nın rəhbəri Jensen Huang bəyan etdi ki, H20 çipi artıq yenidən Çində satışa çıxarıla bilər. Konfrans zamanı Li Qiang süni intellektin güclü dövlətlərin müstəsna texnologiyasına çevrilməsinin qarşısını almaq barədə xəbərdarlıq edib. Çin öz təcrübə və texnologiyalarını, xüsusilə də Qlobal Cənub ölkələri ilə bölüşmək istədiyini bildirib.
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
ABŞ-da federal qaydaların yarısı süni intellekt vasitəsilə ləğv ediləcək
ABŞ-da federal qaydaların yarısı süni intellekt vasitəsilə ləğv ediləcək
The Washington Post-un (WP) nəşri məxfi sənədlərlə tanış olduqdan sonra verdiyi məlumata əsasən, ABŞ-da Hökumətin Effektivlik Departamenti (DOGE) süni intellekt əsaslı bir alət yaradacaq.
Türinq Mükafatçısı insan səviyyəsində süni intellektin nə zaman ortaya çıxacağını açıqlayıb
Türinq Mükafatçısı insan səviyyəsində süni intellektin nə zaman ortaya çıxacağını açıqlayıb
Şanxayda keçirilmiş Ümumdünya Süni İntellekt Konfransında Yoshia Bengio süni intellektin inkişafı ilə bağlı proqnozunu açıqlayıb.
GPT-5 proqramlaşdırmada əhəmiyyətli irəliləyiş söz verir
GPT-5 proqramlaşdırmada əhəmiyyətli irəliləyiş söz verir
OpenAI tərəfindən hazırlanan GPT-5 süni intellekt modelinin yeni versiyası artıq avqust ayında təqdim oluna bilər və o artıq proqramlaşdırma və məntiqi düşünmə sahəsində əhəmiyyətli irəliləyişlər göstərib. Model sorğunu analiz edərkən avtomatik olaraq mürəkkəblik səviyyəsini seçə bilir ki, bu da onu xüsusilə proqramçılar üçün faydalı edir.
Dələduzlar süni intellekt vasitəsilə pul vəsaitlərini oğurlaya biləcəklər
Dələduzlar süni intellekt vasitəsilə pul vəsaitlərini oğurlaya biləcəklər
Süni intellekt sistemlərinin yaradıcıları onların qeyri-qanuni məqsədlərlə istifadəsi məsələsindən narahatdırlar və OpenAI-ın rəhbəri Sam Altman da istisna deyil.
Z nəsli məlumat axtarışında daha çox süni intellektdən istifadə edir
Z nəsli məlumat axtarışında daha çox süni intellektdən istifadə edir
İstehlakçılar getdikcə daha çox süni intellekt əsaslı çat-botlarından onlayn axtarış üçün istifadə edirlər və bu da ənənəvi olaraq axtarış sistemləri vasitəsilə yönləndirilən trafikin azalmasına səbəb olur.
Həftənin xəbərləri
