main-post-cover

    ESA, Günəşin ən detallı görüntülərini paylaşıb!

    Elm & Texnologiya
    22.11.2024
    Farid Pardashunas

         Avropa Kosmik Agentliyi (ESA) Solar Orbiter kosmik gəmisindən istifadə edərək Günəşin səthinin cəmi 74 milyon kilometr məsafədən indiyədək ən yüksək ayırdetmə görüntülərini qeydə alıb.

         ESA, Solar Orbiter-in ötən ilin mart ayında çəkdiyi 4 yeni görüntünü təqdim edib. Bu görüntülər, Günəşdən təxminən 74 milyon kilometr uzaqlıqda qeydə alınıb və Günəş səthinin dinamik və qranul strukturunu ətraflı şəkildə ortaya qoyur. Günəşin bu görünən qatına fotosfer deyilir və gördüyümüz Günəş işığı məhz bu təbəqədən gəlir.
         Kosmik aparatdakı 6 cihazdan biri olan Polarimetrik Heliosesmik Görüntüləyici (PHI) Günəş səthində hər biri təxminən 1.000 kilometr ölçüdə olan böyük, turbulent plazma hüceyrələrini (qranulları) qeydə alıb. Bu hüceyrələr, Günəşin dərinliklərindən yüksələn isti plazmanın səthdəki nisbətən soyuq plazma ilə yer dəyişməsi nəticəsində yaranır.
         Paylaşılan digər bir xəritə Günəşin maqnit sahələrini əks etdirir. PHI tərəfindən çəkilən bu xəritə göstərir ki, xüsusilə Günəş ləkələrinin olduğu bölgələrdə maqnit sahələri çox güclü və sıxdır. Günəş ləkələrinin ətrafından daha soyuq olmasının səbəbi, bu bölgələrdə maqnit sahələrinin plazmanın konveksiya hərəkətini məhdudlaşdırması və onu maqnit sahəsinə paralel istiqamətdə hərəkət etməyə məcbur etməsidir. Nəticədə, istilik səthə çata bilmir və Günəş ləkələri daha soyuq olur.
         Başqa bir xəritə isə tachogram adlanır və Günəş səthindəki materialın hərəkət sürətini və istiqamətini göstərir. Mavi sahələr Solar Orbiter-ə doğru hərəkəti, qırmızı sahələr isə uzaqlaşmanı göstərir. Bu xəritə həmçinin Günəşin öz oxu ətrafında necə döndüyünü aydın şəkildə nümayiş etdirir. Bundan əlavə, Günəş ləkələrinin olduğu yerlərdə maqnit sahə xətlərinin səthdə qırılması müşahidə olunur.
         Solar Orbiter-in Extreme Ultraviolet Imager (EUI) cihazı tərəfindən ötən ilin mart ayında qeydə alınan başqa bir görüntü, Günəşin xarici atmosferindən və ya tacından çıxan plazma axınlarını göstərir. Maqnit sahə xətləri Günəşin səthindən çıxır və bu xətlər boyunca plazma yığışmaları tez-tez qonşu Günəş ləkələri ilə əlaqə quraraq kosmosa atılır. Bu plazma axınları Yer və digər planetlərdə rəngarəng auroralar (qütb işıqları) yaradır.  Günəşin bu qədər yaxın və yüksək dəqiqlikli görüntülənməsi, onun maqnit aktivliyinin daha yaxşı başa düşülməsi üçün heliofiziklərə kömək edəcək. ESA-nın Solar Orbiter peyki, Günəşlə bağlı bilikləri daha da dərinləşdirmək məqsədilə 2020-ci ilin fevralında ABŞ-ın Cape Canaveral Kosmik Bazasından buraxılmışdır.
    Linki kopyala

    Bənzər xəbərlər

    Oxşar xəbərlər
    Alimlər ilk dəfə qara dəliyin haləsini görüntüləməyi bacarıblar!
    alimler-ilk-defe-qara-deliyin-halesini-goruntulemeyi-bacariblar
    Plutonun ən böyük peyki Charon-da karbon dioksid izləri aşkar edilib!
    plutonun-en-boyuk-peyki-charon-da-karbon-dioksid-izleri-askar-edilib
    Kosmosdan gələn sirli FRB siqnallarının mənbəyi aşkarlanmış ola bilər!
    kosmosdan-gelen-sirli-frb-siqnallarinin-menbeyi-askarlanmis-ola-biler
    Erkən kainatın ən sürətli şəkildə böyüyən qara dəliyi kəşf edilib!
    erken-kainatin-en-suretli-sekilde-boyuyen-qara-deliyi-kesf-edilib
    Dünyanın ilk “taxta” peyki kosmosa buraxılıb!
    dunyanin-ilk-taxta-peyki-kosmosa-buraxilib