Son illərdə termonüvə enerjisində heç vaxt olmadığı qədər tarixi inkişaflar yaşanıb. Başqa bir tarixi nailiyyət ondan ibarətdir ki, Wisconsin-Madison Universitetinin fizikləri, Greenwald limitinin 10 qatında stabil olan tokamak plazması istehsal etməyi bacarıblar. Tədqiqatçıların sözlərinə görə, Greenwald limitindən xeyli yuxarı səviyyələrdə çalışa bilən bu qeyri-adi qabiliyyətin aşkarlanması, termonüvə istehsalını artırmaq və maşın zədələnməsinin qarşısını almaq üçün vacibdir. Alimlərin, bu nailiyyəti xüsusi olaraq tokamak cihazları ilə əldə edilib. Bilməyənlər üçün isə qeyd edək ki, tokamak, maqnit sahəsi ilə plazmanı tutaraq nüvə sintezi üçün lazımi şəraiti təmin edən halqa formalı toroidal cihazdır. Bu donut formalı cihazlar, termofuziya üçün lazım olan yüksək temperatur və sıxlığa çatmaq üçün lazım olan plazmanı tutmaqda müvəffəqiyyətli olduqları üçün bugünkü termonüvə tədqiqatlarında ilk növbədə üstünlük verilir.

     Bununla belə, bu dizayn plazmada qeyri-sabitliyə də səbəb ola bilər, yəni onun sıxlığı artdıqca plazma daha da turbulent olur, bu da plazmanın bütün enerjisini divara verməsinə və soyumasına səbəb olur. Tədqiqat qrupu, Madison Symmetric Torus və ya MST adlı bir növ tokamak cihazından istifadə edib. Wisconsin Universitetinə görə, digər tokamaklardan fərqli olaraq, MST plazmalarının yerləşdiyi metal halqa qalındır və yüksək keçiriciliyə sahibdir və bu, daha sabit işləməyə imkan verir.

     Tədqiqatçılar, öz nəticələrinə arxayın olsalar da, bu nəticənin gözlənilməz olduğunu deyirlər. Komanda, MST-nin digər tokamaklardan nə ilə fərqləndiyini müəyyən etməyə çalışır. Məlum olduğu kimi, MST, əksər tokamaklardan daha qalın divara malik olduğu üçün digərlərindən çox fərqlənir. Həmçinin əksər tokamaklar daha aşağı müqavimətli plazma istehsal edir, ona görə də işləmək üçün bizim etdiyimiz kimi gərginliyə ehtiyac duymurlar. Bununla belə, tədqiqat qrupu da nəticələrinə ehtiyatla yanaşır. Alimlər qeyd edirlər ki, əldə etdikləri nəticələri aşağı maqnit sahəsində, aşağı temperaturlu plazmada əldə ediblər. Yenə də bunu ilk edən onlardır və tədqiqatları davam etdirmək və genişləndirmək istəyirlər.

     Greenwald həddi, xüsusi olaraq plazma təzyiqinin maqnit sahəsinin təzyiqinə nisbəti ilə bağlıdır. Fizik Martin Greenwald-ın şərəfinə adlandırılan Greenwald həddi, maqnitlə məhdudlaşmış birləşmə plazmasında dayana biləcək maksimum təzyiq miqdarını təyin edən kritik həddi nəzərdə tutur. Birləşmə reaksiyasında plazma təzyiqi maqnit sahəsinin təzyiqində müəyyən həddi aşdıqda, tokamakda plazmanın saxlanması və reaksiyanın gedişi pozulur və ya qeyri-sabitliyə səbəb olur. Bundan əlavə, bu həddi aşmaq tokamakın özünə böyük ziyan vura bilər.

     Əvvəlki xəbərlərimizdə xəbər verdiyimiz kimi, tokamaklar və stellaratorlar kimi nüvə birləşmə reaktorlarının məqsədi birləşmə reaksiyalarının baş verə biləcəyi və böyük miqdarda enerji istehsal oluna biləcəyi şərtlərə çatmaq və saxlamaqdır. Burada əsas problemlərdən biri birləşmə üçün tələb olunan həddindən artıq isti plazmaya nəzarət etmək və saxlamaqdır.