Potensial yadplanetli sivilizasiyalar onlarla işıq ili uzaqlığında bizim radiosiqnalları qəbul edə bilərlər
Elm & Texnologiya
23.09.2025
Emil Nəcəfov
NASA-nın Pensilvaniya Dövlət Universiteti alimləri ilə birgə apardığı araşdırma göstərib ki, müəyyən şərtlər altında yadplanetli sivilizasiyalar Yer kürəsindən göndərilən radiosiqnalları onlarla işıq ili uzaqlıqda belə sərbəst şəkildə qəbul edə bilərlər. Eyni üsul Yerin maraqları naminə yadplanetli sivilizasiyaları axtarmaq üçün də istifadə oluna bilər. Hər bir halda başa düşmək lazımdır ki, özün haqqında bütün kainata siqnal göndərmək o qədər də məntiqli olmaya bilər. Alimlər NASA-nın uzaq kosmik rabitə şəbəkəsi - Deep Space Network (DSN) - jurnal qeydlərini bu şəbəkənin onilliklər boyu fəaliyyəti çərçivəsində araşdırıblar. Xüsusilə çox siqnallar Mars istiqamətində göndərilib, çünki orada bir neçə Mars aparatı və orbital stansiyalar fəaliyyət göstərir. Yer kürəsindən göndərilən əmr və məlumat radiokanalları nisbətən dar istiqamətliliyə malikdir.
Onlar adətən parabolik anten kompleksləri vasitəsilə ötürülsə də, radiosiqnal yenə də geniş yayılır və yalnız qismən Mars aparatının və orbital stansiyanın qəbul antenasına düşür. Bütün digər dalğalar isə açıq kosmosa yayılaraq şərti olaraq sonsuz məsafəyə qədər, tədricən zəifləyərək yayıla bilir. Bu radiodalğaların yolunda yerləşən radiouyğunlaşdırıcı belə siqnalları tuta bilər. Təxmin etmək çətin deyil ki, bunun baş vermə ehtimalı isə, Yer, Mars və Günəş sisteminin digər planetlərinin fırlandıqları ekliptika müstəvisində yerləşdiyi halda ən yüksək olacaq. “Son 20 ilin məlumatlarına əsaslanaraq belə qənaətə gəldik ki, əgər Yer və Marsın yaxınlaşmasını müşahidə edə bilən yadplanetli sivilizasiya mövcud olsaydı, onun siqnallarımızdan birinin yolunda olması ehtimalı 77% təşkil edərdi - bu isə təsadüfi bir yerdə və təsadüfi vaxtda rast gəlmə ehtimalından bir neçə dəfə yüksəkdir” - deyə alimlər nəticələrini bölüşüblər.
Bununla yanaşı, radiodalğaların tutulması üçün ən əlverişli şərtlər bizdən 23 işıq ilindən artıq olmayan məsafədə olacaq. Amma eyni üsul yadplanetli sivilizasiyaların axtarışında da işləyəcək. Əgər digər ağıllı sivilizasiyalar da qonşu planetləri öyrənirlərsə, radiodalğaları qəbul etmək yolunda bizim üçün ən yaxşısı Yer ilə bir xətt üzərində yerləşən iki planetli yaxın sistemləri axtarmaqdır. “Lakin biz çoxlu ekzoplanetləri yalnız son 10-20 ildə kəşf etməyə başladığımız üçün, iki və ya daha çox tranzit ekzoplaneti olan sistemlər barədə elə də çox məlumatımız yoxdur. NASA-nın Nancy Grace Roman adına kosmik teleskopunun qarşıdakı buraxılışı ilə biz əvvəllər məlum olmayan 100 minlərlə ekzoplanet kəşf etməyi gözləyirik, buna görə də bizim üçün potensial axtarış sahəsi xeyli genişlənməlidir” - deyə tədqiqatçılar bildiriblər.
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Alimlər qlobal okeanlara sahib ekzoplanetlərin mövcudluğunu şübhə altına atıblar
Alimlər qlobal okeanlara sahib ekzoplanetlərin mövcudluğunu şübhə altına atıblar
Bu ilin aprelində britaniyalı alimlərin təqdim etdikləri, ekzoplanetlərdə həyatın mövcudluğuna dair sensasiyalı ilk tutarlı sübut əks nəticə verdi.
Süni intellekt bakteriyaları məhv edə bilən virusları formalaşdırmağı öyrənib
Süni intellekt bakteriyaları məhv edə bilən virusları formalaşdırmağı öyrənib
Süni intellekt ilk dəfə olaraq həqiqətən işləyən viruslar formalaşdıra biləcəyini sübut edib. Stenford və Arc Institute alimləri bu sahədə bir irəliləyiş barədə məlumat veriblər.
Günəş sistemindən kənarda 6000-ci ekzoplanet kəşf edilib (VİDEO)
Günəş sistemindən kənarda 6000-ci ekzoplanet kəşf edilib (VİDEO)
NASA əlamətdar nəticə əldə olunduğunu açıqlayıb - Günəş sistemindən kənarda 6000 ekzoplanetin mövcudluğu təsdiqlənib. Daha 8000 ekzoplanet isə namizəd hesab olunur və təsdiqlənməsini gözləyir.
Potensial yadplanetli sivilizasiyalar Yer kürəsindən 33 000 işıq ili məsafəsində yerləşə bilərlər
Potensial yadplanetli sivilizasiyalar Yer kürəsindən 33 000 işıq ili məsafəsində yerləşə bilərlər
Yeni bir araşdırmaya görə, Yer sivilizasiyası ilə başqa bir texnoloji sivilizasiyanın qalaktikamızda eyni anda mövcud olma ehtimalı son dərəcə azdır.
Alimlər qara dəliyin partlayışını proqnozlaşdırırlar
Alimlər qara dəliyin partlayışını proqnozlaşdırırlar
Massaçusets Texnologiya Universitetinin fizikləri hesab edirlər ki, qara dəliyin partlayışı bu və ya növbəti onillikdə baş verə bilər. Mütəxəssislər gözləyirlər ki, bu hadisə fizikada inqilab yaradacaq və kainatın tarixini yenidən yazacaq.
Həftənin xəbərləri
