
Microsoft, IBM və digər şirkətlər batareya texnologiyalarının hazırlanmasında süni intellektdən istifadə edirlər
Süni İntellekt
07.10.2025
Emil Nəcəfov
Süni intellekt və qabaqcıl hesablama texnologiyaları alimlərə batareyalar üçün yeni materialları daha sürətlə tapmağa və inkişaf etdirməyə kömək edir, bu da litium və digər çatışmaz resurslardan asılılığı azaldır. Microsoft və ABŞ Energetika Nazirliyinin Pacific Northwest National Laboratory (PNNL) ilə əməkdaşlığı çərçivəsində tədqiqatçılar yeni, perspektivli bərk elektrolit - NaxLi3−xYCl6 maddəsini yaradıblar. Bu material litium istehlakını təxminən 70% azaltmaq imkanı yaradır. Microsoft süni intellekt əsaslı Azure Quantum Elements platformasını 32 milyon qeyri-üzvi birləşməni əhatə edən məlumat bazasının analizində tətbiq edib. Süni intellekt modeli M3GNet molekulyar dinamikanın modelləşdirilməsini sürətləndirir və atom diffuziyası kimi xüsusiyyətləri qiymətləndirir. Bu amil elektrolitin məhsuldarlığı üçün kritik əhəmiyyət daşıyır.

Ardıcıl skrininq mərhələləri nəticəsində ilkin siyahı təxminən 500 000 stabil namizədə qədər azaldılıb. Daha sonra cəmi 80 saat ərzində bu siyahı 18 perspektivli materiala qədər daraldılıb - halbuki bu nəticəyə çatmaq üçün əvvəllər illərlə təcrübə və hesablamalar aparmaq lazım gəlirdi. Daha sonra tədqiqatçılar ən perspektivli material namizədini sintez edərək onun kristal quruluşuna həm natrium, həm də litium ionlarını daxil etdilər. Belə hibrid ion yanaşması əvvəllər ionların ölçüləri və oxşar yükləri arasındakı fərqlərə görə mümkün hesab olunmurdu. Sınaqlar göstərdi ki, natrium və litium ionları arasında sinergetik effekt yaranır - onlar elektrolit kanalları boyunca bir-birinin hərəkətini asanlaşdırırlar. Yeni bərk elektrolit geniş temperatur intervalında sabit ion keçiriciliyini nümayiş etdirdi.

Bu, onu ənənəvi litium-ion batareyalarından daha çox enerji saxlayan, təhlükəsiz və yüksək sıxlıqlı bərk batareyalarda tətbiq etməyə imkan yarada bilər. Gələcək üçün Microsoft və IBM batareya materiallarının tədqiqində kvant hesablama texnologiyalarının rolunu öyrənirlər. Kvant kompüterləri atom və molekulyar qarşılıqlı əlaqələri elə bir detallılıq səviyyəsində modelləşdirmə potensialına malikdirlər ki, bu, klassik sistemlər üçün əlçatmazdır. Bu, mürəkkəb bərk materialları və litium-kükürd və ya natrium-ion batareyaları kimi innovativ kimyəvi prosesləri daha dəqiq modelləşdirməyə imkan verir. Beləliklə, elmi tədqiqatların sürətləndirilməsi, batareya konstruksiyalarının optimallaşdırılması, həmçinin onların dayanıqlığının və enerji saxlama sıxlığının artırılması mümkün ola bilər.
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Vençur investorlarının vəsaitlərinin yarıdan çoxu süni intellekt sahəsinə yönəlib

Vençur investorlarının vəsaitlərinin yarıdan çoxu süni intellekt sahəsinə yönəlib
ChatGPT-nin 3 il əvvəl istifadəyə verilməsindən sonra süni intellekt sistemləri bazarı yenidən güclü inkişaf mərhələsinə qədəm qoyub və Pitchbook-un araşdırmasına görə, bu sahə təkcə iri korporasiyaları deyil, həm də vençur investorlarını cəlb edən mühüm maliyyə resurslarının axınına səbəb olub.
Süni intellekt balonu 2008-ci ildəki daşınmaz əmlak balonundan 4 dəfə böyükdür

Süni intellekt balonu 2008-ci ildəki daşınmaz əmlak balonundan 4 dəfə böyükdür
MarketWatch saytında dərc olunmuş və Julien Garran tərəfindən yazılmış Macrostrategy Partnership tədqiqat şirkətinin materialında qeyd olunur ki, süni intellekt son onilliklərin ən böyük balonudur.
İnternetdə rast gəlinən hər dördüncü press-reliz süni intellekt tərəfindən tərtib edilib

İnternetdə rast gəlinən hər dördüncü press-reliz süni intellekt tərəfindən tərtib edilib
Görünür, süni intellekt artıq öz tətbiq sahəsini tapıb - bu, korporativ mətbuat xidmətləridir. Bu nəticəyə Patterns jurnalında dərc olunmuş tədqiqatın məlumatları əsas verir. Tədqiqatın müəllifləri ChatGPT-nin yaranmasından sonrakı dövrdə korporativ və dövlət qurumları tərəfindən yayımlanan yazılı materialları təhlil ediblər.
Amazon-un qurucusu Jeff Bezos: "Gələcəkdə Yer kürəsi orbitində süni intellekt üçün serverlər quraşdırılacaq"

Amazon-un qurucusu Jeff Bezos: "Gələcəkdə Yer kürəsi orbitində süni intellekt üçün serverlər quraşdırılacaq"
Keçən həftə İtaliyanın Turin şəhərində keçirilmiş texnoloji konfransda çıxış etmiş Amazon şirkətinin qurucusu və keçmiş rəhbəri Jeff Bezos yalnız süni intellekt sahəsinin vəziyyətini və yaxın gələcəyini dəyərləndirməklə kifayətlənməyib, həm də 10-20 il ərzində kosmosda məlumat emalı mərkəzlərinin yaradılmasının mümkün olacağına inamını ifadə edib.
Microsoft: "Süni intellekt bioloji təhlükələr yarada bilir"

Microsoft: "Süni intellekt bioloji təhlükələr yarada bilir"
Süni intellekt artıq müasir müdafiə sistemlərinin tanıya bilmədikləri bioloji təhlükələr yarada bilir. Microsoft tərəfindən aparılmış təcrübə təsdiqləyib ki, kompüter modelləri təhlükəli DNT ardıcıllıqlarını layihələndirə bilir.
Həftənin xəbərləri

