main-post-cover

    Tədqiqatçılar, saç telinin on mində birini təsvir edə bilən mikroskop hazırlayıblar!

    Elm & Texnologiya
    12.08.2024
    Farid Pardashunas

         Almaniyanın Göttingen Universiteti və İngiltərənin Oksford Universitetinin tədqiqat qrupu, Göttingen Universitetinin Tibb Mərkəzi ilə əməkdaşlıq edərək 5 nanometr ayırdetmə qabiliyyətinə malik mikroskop hazırlamağa müvəffəq olub.

         5 nanometr ayırdetmə qabiliyyətinə malik yeni yaradılmış mikroskop, insan saçının qalınlığının on mində biri qədər kiçik detalları təsvir edə bilən həssaslığa malikdir. Yəni hüceyrədəki ən kiçik strukturların belə son dərəcə aydın təfərrüatlarını ortaya qoyur. Ənənəvi mikroskoplarla müqayisədə bu yeni mikroskop, texnologiya dünyasında böyük bir sıçrayış yaradıb. Əvvəlki standart mikroskopların ayırdetmə qabiliyyəti cəmi 200 nanometr idisə, bu mikroskopla hətta hüceyrə daxilindəki mikrotubullar və neyronlar arasındakı əlaqələr kimi 10 ilə 50 nanometr arasında olan strukturlar da təsvir edilə bilər.
         5 nanometr ayırdetmə qabiliyyətinə malik mikroskop, tək molekullu lokalizasiya mikroskopiyası kimi tanınan bir texnikadan istifadə edi. Bu texnika, tək bir flüoresan molekulun yerini təyin etməklə bütün nümunənin strukturunu yenidən qurur. Beləliklə, hüceyrələri və digər bioloji strukturları əvvəllər ağlasığmaz bir detal səviyyəsində araşdırmaq mümkün olur. Göttingen Universitetinin Fizika Departamentindən professor Jörg Enderlein-in rəhbərlik etdiyi tədqiqat qrupu, bu texnologiyanı inkişaf etdirmək üçün yüksək həssaslığa malik detektorlardan və xüsusi məlumat analizi üsullarından istifadə edib. Bu yolla, mikroskopun ayırdetmə qabiliyyəti 5 nanometrdən aşağı endirilərək, əvvəllər mümkün olmayan detallar səviyyəsində görüntü əldə etməyə imkan verib.
         Bu mikroskop texnologiyası hüceyrə biologiyası, nevrologiya, genetika və digər həyat elmləri sahələrində tamamilə inqilab edə bilər. Bu yeni vasitə sayəsində elm adamları, hüceyrələrin içərisində nə baş verdiyini daha aydın görə biləcək və beləliklə, xəstəliklərin necə inkişaf etdiyini daha yaxşı anlaya biləcəklər. Məsələn, xərçəng hüceyrələrində mutasiyaların necə baş verdiyi və ya sinir hüceyrələri arasındakı əlaqələrin necə işləməsi kimi kritik suallara cavab tapmaq indi daha asan ola bilər. Bu yeni mikroskop, təkcə yüksək ayırdetmə qabiliyyətinə malik deyil, həm də aşağı qiymətə və istifadəçi dostu dizayna sahibdir. Yəni gələcəkdə bu mikroskopları hətta məktəblərimizin inventarına da əlavə edə bilərik. Tədqiqat qrupu, həmçinin bu texnologiyanın daha da yayılmasını təşviq etmək üçün açıq mənbəli məlumat emal proqramı hazırlayıb.
    Linki kopyala

    Bənzər xəbərlər

    Oxşar xəbərlər
    Alimlər, istənilən məhsulu günəş panelinə çevirə bilən material hazırlayıblar!
    alimler-istenilen-mehsulu-gunes-paneline-cevire-bilen-material-hazirlayiblar
    Parazit genləri sındırıldı: Dərmanların beyinə çatdırılmasında yeni dövr başlayır!
    parazit-genleri-sindirildi-dermanlarin-beyine-catdirilmasinda-yeni-dovr-baslayir
    Alimlər, içməli sudan mikroplastikləri təmizləməyin çox asan yolunu kəşf ediblər!
    alimler-icmeli-sudan-mikroplastikleri-temizlemeyin-cox-asan-yolunu-kesf-edibler
    Kvant texnologiyası, süni intellekt kimi, inqilabi inkişaf yaşaya bilər!
    kvant-texnologiyasi-suni-intellekt-kimi-inqilabi-inkisaf-yasaya-biler
    Yeni silindrşəkilli yelkənlər, gəmilərdəki yanacaq sərfiyyatını 90% azaldacaq!
    yeni-silindrsekilli-yelkenler-gemilerdeki-yanacaq-serfiyyatini-90-azaldacaq