Süni intellekt sosial media kontentləri sayəsində deqradasiyaya uğrayır
Süni İntellekt
24.10.2025
Emil Nəcəfov
Süni intellektin böyük dil modelləri, sosial şəbəkələrdən gələn məşhur, lakin aşağı keyfiyyətli məzmunun kütləvi təsirinə məruz qaldıqdan sonra deqradasiya əlamətləri göstərib - bu hal sosial şəbəkə X və ya TikTok-da çox vaxt keçirən bir insanda yaranan vəziyyətə bənzəyir. ABŞ alimlərinin apardıqları tədqiqatın nəticələrinə əsasən belə qənaətə gəlinib. “Biz elə bir dövrdə yaşayırıq ki, informasiya həcmi diqqətin imkanlarından daha sürətlə artır və bu məlumatların böyük hissəsi həqiqəti və ya dərin məzmunu çatdırmaqdan çox klik toplamağa yönəlib. Biz düşündük: bəs əgər belə məlumatlarla süni intellekti öyrətsək nə baş verər?” - deyə tədqiqat iştirakçılarından biri Junyuan Hong bildirib.
Bu fikri yoxlamaq üçün alimlər iki açıq model - Meta Llama və Alibaba Qwen - seçərək onları sıfırdan xüsusi növ materiallarla təlim etdiriblər. Bu materiallara sosial şəbəkələrdə geniş yayılan “cəlbedici” paylaşımlar, eləcə də “Vau!”, “Bax gör!”, “Yalnız bu gün!” kimi ifadələrlə müşayiət olunan sensasiyalı və ya reklam xarakterli postlar daxil edilib. Bu materiallarla modelləri öyrətdikdən sonra tədqiqatçılar sosial şəbəkələrdən gələn bu cür “zibil” məzmun pəhrizinin süni intellektə təsirini qiymətləndirmək üçün testlər aparıblar. Belə təsirə məruz qalan modellər deqradasiya əlamətləri göstərib: intellektual qabiliyyətlərin, məntiqi düşünmə bacarığının və yaddaşın zəifləməsi müşahidə olunub.
Onlarda etik hissin azaldığı və psixopatiya əlamətlərinin göründüyü qeyd edilib. İnsanlarla aparılan oxşar tədqiqatlar da bənzər nəticələr verib. Alimlərin fikrincə, bu layihə süni intellekt sahəsi üçün vacibdir: model hazırlayanlar sosial şəbəkə paylaşımlarını təlim üçün uyğun mənbə kimi qəbul edə bilərlər. Lakin belə materialların təlim verilən məlumat bazalarına daxil edilməsi, zahirən məlumatın miqyasının artırılması kimi görünsə də, əslində modellərin məntiqi düşünmə qabiliyyətini, etik dəyərləri qiymətləndirmə səviyyəsini və uzunmüddətli kontekstə diqqətini gizlicə zəiflədir. Daha da ironik odur ki, bu gün sosial şəbəkələrdə istifadəçini cəlb etmək üçün yaradılan məzmunun böyük bir hissəsi artıq süni intellekt tərəfindən generasiya olunur.
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
NVIDIA CEO-su Jensen Huang: "Real və "rəqəmsal" insanlar bir yerdə çalışacaqlar"
NVIDIA CEO-su Jensen Huang: "Real və "rəqəmsal" insanlar bir yerdə çalışacaqlar"
Süni intellekt boom-unun mərkəzində yerləşən şirkətlərdən birinin qurucusu kimi, NVIDIA şirkətinin rəhbəri Jensen Huang bu sahənin gələcəyi ilə bağlı fikirlərini tez-tez bölüşür. O, bildirib ki, insanlar süni intellektlə qarşılıqlı əlaqədən cavabdeh olan agentləri “rəqəmsal insanlar” adlandıraraq, gələcəkdə onlarla yanaşı işləyə biləcəklər.
Süni intellekt köməkçilərinin cavablarında ciddi səhvlər aşkar edilib
Süni intellekt köməkçilərinin cavablarında ciddi səhvlər aşkar edilib
Avropa Yayım Birliyi (EBU) və BBC tərəfindən aparılmış yeni araşdırmaya görə, aparıcı süni intellekt köməkçiləri cavablarının demək olar ki, yarısında xəbər məzmununu təhrif edir.
Dövlət xadimləri və digər məşhur şəxslər süni superintellektin yaradılmasına qarşı çıxıblar
Dövlət xadimləri və digər məşhur şəxslər süni superintellektin yaradılmasına qarşı çıxıblar
Aparıcı texnoloji şirkətlər insanlardan qat-qat ağıllı bir varlıq yaratmağın nəticələrini nəzərə almadan, süni superintellektin sistemləri yaratmağa can atırlar. Bu vəziyyət fonunda texnologiya, siyasət, media, təhsil, din və hətta kral ailəsi dünyasından olan yüzlərlə ictimai xadim müəyyən şərtlər yerinə yetirilməyincə superintellektin yaradılmasının qadağan edilməsinə çağırış edən açıq məktub imzalayıblar.
BƏƏ süni intellekt sahəsində "superdövlət"ə çevrilmək istəyir
BƏƏ süni intellekt sahəsində "superdövlət"ə çevrilmək istəyir
Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində süni intellekt layihələrindən cavabdeh olan nazir Omar Sultan Al Olama ölkədə İT-startapların inkişafını stimullaşdırmaq planlarını açıqlayıb. Onun sözlərinə görə, 5 ildən sonra BƏƏ-də bu cür şirkətlərin sayı 10 000-ə çatacaq,
Wikipedia süni intellekt əsaslı axtarış sistemləri səbəbilə istifadəçilərini itirir
Wikipedia süni intellekt əsaslı axtarış sistemləri səbəbilə istifadəçilərini itirir
Veb-saytlar süni intellektin təsiri nəticəsində getdikcə daha çox trafik itirirlər. Wikipedia bu tendensiyada istisna deyil. Onlayn ensiklopediyanın arxasında duran fond bu mövzu ilə bağlı bəyanat yayıb. Fondun nümayəndələri süni intellekti demonizə etmək istəmədiklərini bildiriblər, lakin istifadəçiləri məlumatı əldə etdikləri mənbələrə qarşı tənqidi yanaşmağa çağırıblar.
Həftənin xəbərləri
