Alimlərin açıqlamasına görə, kosmos insan ürəyinin sürətlə yaşlanmasına səbəb olur!
Elm & Texnologiya
25.09.2024
Farid Pardashunas
İnsan ürəyi kosmosda yalnız 1 ay qaldıqdan sonra yaşlanma əlamətləri göstərir. Tədqiqatçılar xüsusi hazırlanmış ürək toxumasını Beynəlxalq Kosmik Stansiyaya göndərərək onun necə fəaliyyət göstərdiyini ölçüblər.
Toxuma dəstlərindən ibarət olan bu xüsusi sistemə "çip-ürək" adı verilib. Tədqiqatçılar stansiyadakı toxumaların yığılma və döyünmə ritmlərini real vaxtda izləmək üçün sensorlardan istifadə ediblər. Müqayisə üçün isə Yer üzündə saxlanılan başqa toxuma dəstləri izlənilib. Çip-ürək stansiyada 12 gün keçirdikdən sonra toxumaların yığılma gücünün demək olar ki, yarıya endiyi, Yer üzündəki toxumaların isə yığılma gücünün nisbətən sabit qaldığı müşahidə edilib. Bu zəifləmə dünyaya qayıtdıqdan sonrakı 9 gündə də açıq şəkildə izlənilib. Kosmosda toxumaların ritmlərinin zamanla daha nizamsız hala gəldiyi və hər döyünmə arasındakı müddətin 19-cu gündə 5 dəfədən çox artdığı da tədqiqatda qeyd olunub. Lakin bu nizamsızlığın Yerə qayıtdıqdan sonra ortadan qalxdığı qeyd edilib.
Tədqiqatın nəticəsində yalnız 1 ay kosmosda qalan insanların ürək toxumasının zəiflədiyi, ürək döyünmə ritminin nizamsızlaşdığı və ürəyin yaşlanma təsirini təqlid edən molekulyar və genetik dəyişikliklərə məruz qaldığı vurğulanıb. Həmçinin mikro cazibə qüvvəsinin kosmosda vaxt keçirən astronavtların bədəninə zərər verə biləcəyi və bu vəziyyətin nizamsız ürək döyünməsi kimi ürək-damar dəyişikliklərinə səbəb ola biləcəyi ortaya çıxıb. Tədqiqatçılar kosmik uçuşun təsirlərini daha dərindən araşdırmaq üçün digər ürək və orqan toxumalarını daha uzun müddət kosmosa göndərməyi planlaşdırırlar. Onlar həmçinin mikro cazibə qüvvəsinin ürəyə təsirini azaltmaq üçün bəzi dərmanları sınaqdan keçirməyi ümid edirlər.
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Perseverance kəşfiyyat aparatı Marsda "zebra qayası" kəşf edib!
Perseverance kəşfiyyat aparatı Marsda "zebra qayası" kəşf edib!
NASA-nın Perseverance kəşfiyyat aparatı Marsda indiyə qədər heç vaxt görülməmiş unikal zolaqlı qaya aşkar edib. Zebra qayası adlanan yeni kəşfin dəqiq kimyəvi tərkibi hələlik məlum deyil.
Yaxın gələcəkdə insanlar, özlərini qripə qarşı iynəsiz şəkildə peyvənd edə biləcəklər!
Yaxın gələcəkdə insanlar, özlərini qripə qarşı iynəsiz şəkildə peyvənd edə biləcəklər!
ABŞ-da iynəsiz FluMist adlı qrip peyvəndi Federal Qida və Dərman İdarəsi (FDA) tərəfindən təsdiqlənib. Bu yeni burun vasitəsilə tətbiq edilən peyvənd, qripdən qorunmaq üçün iynəsiz alternativ təqdim edir.
Məlumatlar “5D” yaddaş kristalları ilə əbədi olaraq saxlanıla biləcək!
Məlumatlar “5D” yaddaş kristalları ilə əbədi olaraq saxlanıla biləcək!
Southampton Universitetinin alimləri, 5D yaddaş kristalı sayəsində məlumatların milyardlarla il təhlükəsiz şəkildə saxlanıla biləcəyini nümayiş etdiriblər.
İnsanların daha uzun yaşamasına kömək etmək üçün böyük bir plan işə salınıb!
İnsanların daha uzun yaşamasına kömək etmək üçün böyük bir plan işə salınıb!
Elm adamları, Human Genome Project 2 adlı araşdırma çərçivəsində insanların daha uzun və sağlam ömür sürməsinə kömək etməyi hədəfləyirlər.
Yer kürəsi, çox yaxında "2 ədəd Ay"a sahib olacaq!
Yer kürəsi, çox yaxında "2 ədəd Ay"a sahib olacaq!
2024 PT5 adlandırılan yeni bir asteroid, qısa müddətlik də olsa Yer kürəsinin ikinci peyki olacaq.
Həftənin xəbərləri
Xiaomi 15 qlobal bazarda iki versiyada satışa çıxacaq
2025-ci ildə WhatsApp dəstəyi dayandırılacaq telefonlar bəlli olub!