Çinlilər elektromobillərin yürüş məsafəsini artıran litium-metal batareyasını hazırlayıblar
Elm & Texnologiya
18.08.2025
Emil Nəcəfov
Çin alimləri 600 Vt·saat/kq enerji sıxlığına malik litium-metal batareyanın yaradıldığını elan ediblər - bu, Tesla-nın ən yaxşı batareyalarının səviyyəsindən 2 dəfə, BYD-nin kütləvi istehsal etdiyi həllərdən isə təxminən 4 dəfə çoxdur. Üstəlik, batareya yanmır, -60 dərəcə Selsi temperaturda sabit işləyir və mismarla deşilməyə asanlıqla tab gətirir. Bu irəliləyiş elektromobillərin yürüş məsafəsini radikal şəkildə artırmaqla yanaşı, elektrik təyyarələri və dronları da yeni səviyyəyə qaldıra bilər. Belə ki, yeni batareya prototipi ilə dronların ilk sınaq uçuşları uçuş müddətini 2.8 dəfə artırıb. Tədqiqatçılar bildiriblər ki, onlar litium-metal batareyalarının əsas məhdudiyyətini - qeyri-sabit və təhlükəli elektroliti aradan qaldıra biliblər. Çin komandası solvasiya strukturunu dəyişdirərək onu daha seyrək hala gətirib. Duz və həlledici kombinasiyalarının optimal variantlarını tapmaq üçün alimlər machine learning üsullarından istifadə ediblər.
Nəticədə flüor əlavə edilən bir tərkib kəşf olunub ki, bu da elektrolitə yüksək termal davamlılıq qazandırıb. Müəlliflərin məlumatına görə, hazırlanmış prototip açıq alovun təsirinə, -60 dərəcə Selsiyə qədər ekstremal soyuğa və mismarlarla deşilməyə tab gətirib. Bu sınaqlar adətən batareyaların alışmasına və ya sıradan çıxmasına səbəb olur. Təcrübələr təsdiqləyib ki, yeni batareya yalnız rekord enerji sıxlığı təmin etmir, həm də istismarının ilkin mərhələlərində sabitlik nümayiş etdirir. Sınaqlar zamanı batareya 90 şarj dövrünə tab gətirib və bu müddətdə göstəricilərdə kritik azalma müşahidə olunmayıb. Bu, hələ ki, müasir litium-ion batareyalarının minlərlə dövrünə nisbətdə xeyli geridə qalır, lakin artıq inkişaf istiqamətini göstərir.
Yeni batareya ilə aparılmış ilk testlərdə dronların uçuş müddəti 2.8 dəfə artırılıb. Demo ssenarilərində isə batareya heç bir deqradasiya əlaməti olmadan 25 tam şarj dövrünə dözə bilib. Tərtibatçılar qeyd edirlər ki, texnologiya hələ prototip mərhələsindədir və seriyalı istehsala çatmaq üçün bir neçə il vaxt tələb olunacaq. Bununla belə, ekspertlər onu elektrikli avtomobillərin əsas məhdudiyyətlərindən biri olan - adətən “yol məsafəsi ilə bağlı narahatlıq” adlandırılan problemi aradan qaldıra biləcək dönüş nöqtəsi hesab edirlər. “Təhlükəsizliyi yüksək səviyyədə saxlayaraq belə batareyaları miqyaslandıra bilsək, bu, aviasiyada reaktiv mühərrikin meydana çıxması ilə müqayisə oluna biləcək bir inqilab olacaq” - deyə tədqiqatın müəllifləri vurğulayıblar.
Bu irəliləyiş həm də strateji əhəmiyyət daşıyır: o, Çini dövlət proqramı olan “Made in China 2025” məqsədlərinə yaxınlaşdırır, burada batareyaların səmərəliliyinin artırılması əsas prioritetlərdən biridir. Tesla, BYD və Çin startapları arasında kəskin rəqabət fonunda məhz bu tip texnologiyalar qlobal bazarda liderliyi müəyyən edə bilər. Hazırda əsas çətinlik batareyanın uzunömürlülüyü olaraq qalır, lakin 600 Vt·saat/kq həddini ən yüksək təhlükəsizlik göstəriciləri ilə aşmaq artıq elektrik nəqliyyatında yeni bir dövrün yaxınlaşdığını göstərir.
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Çində okean dərinliklərini müşahidə etmək üçün balıq robot hazırlanıb (VİDEO)
Çində okean dərinliklərini müşahidə etmək üçün balıq robot hazırlanıb (VİDEO)
Harbin Mühəndislik Universitetinin (Çin) tədqiqatçıları okeanın enerjisindən istifadə edərək hərəkət edə bilən yumşaq robot-balığı hazırlayıblar.
Çində hərbi ekzoskeletin istifadəsi ilə təlim keçirilib
Çində hərbi ekzoskeletin istifadəsi ilə təlim keçirilib
Defence Blog nəşri yerli televiziya süjetini təqdim edib və həmin süjetdə bir hərbi bölmənin imkanları nümayiş etdirilib. Çin Xalq Azadlıq Ordusunun (PLA) 76-cı ordu qrupundan olan hərbçilər dağlıq ərazidə təlimlər keçirib və bu zaman piyada qoşunları ekzoskeletlərdən istifadə ediblər.
Çinlilər süni uşaqlığa sahib robot hazırlayıblar
Çinlilər süni uşaqlığa sahib robot hazırlayıblar
Çin şirkəti Kaiwa Technology süni uşaqlıqla təchiz edilmiş, insan dölünü mayalanmadan tam inkişafına qədər daşıya bilən bir robot hazırlayıb və onu bazara çıxarmağı vəd edib.
İnteqrasiya olunmuş süni intellektə sahib ilk beyin implantı hazırlanıb
İnteqrasiya olunmuş süni intellektə sahib ilk beyin implantı hazırlanıb
Stenford Universitetinin elmi əməkdaşları, neyron siqnalları - yəni insan düşüncələrini - dekodlaşdırmağa imkan verən qabaqcıl beyin implantı hazırlayıblar.
SpaceX yenilənmiş Starship-i təqdim edib
SpaceX yenilənmiş Starship-i təqdim edib
SpaceX, təkmilləşdirilmiş istilik qorumasına və yeni qəfəs tipli stabilizatorlarla təchiz edilmiş modernləşdirilmiş Super Heavy sürətləndiricisinə malik Starship Version 3 raketini təqdim edib.
Həftənin xəbərləri
