
Kainatın simulyasiya olması ilə bağlı yeni fərziyyə irəli sürülüb
Elm & Texnologiya
30.04.2025
Emil Nəcəfov
Bütün kainatın informasiya təbiətinə sahib olması və hesablama prosesi kimi işləməsi ehtimalı məşhur nəzəriyyələrdən biridir. Bu yanaşma informasiya fizikası sahəsindən qaynaqlanır və fiziki reallığın əslində strukturlaşdırılmış məlumatdan ibarət olduğunu irəli sürür. Yeni bir tədqiqatda fizik Melvin Vopson göstərir ki, qravitasiya kainatdakı hesablama prosesinin nəticəsidir. O, güman edir ki, qravitasiya əslində materiya haqqında məlumatın kainatda necə təşkil olunması ilə əlaqədar yarana bilər. İnformasiya dinamikasının ikinci qanunundan istifadə edən alim qeyd edir ki, materiya və obyektlər məkan daxilində bir-birinə qravitasiya ilə cəzb oluna bilərlər, çünki kainat məlumatı sıxılmış formada saxlamağa çalışır.

Başqa sözlə, kainat nəhəng bir kompüter kimi işləyə bilər və bizim reallığımız simulyasiya edilmiş bir quruluş ola bilər. Fizik deyir ki, necə ki kompüterlər yaddaşa qənaət etmək və daha səmərəli işləmək üçün çalışırlar, kainat da eyni şeyi edə bilər. Bu səbəbdən qravitasiya - kainatın təşkilatlanmış qalmağa, yəni məlumatlarını nizamlı şəkildə saxlamağa çalışdığı bir hadisədir. Başqa sözlə, qravitasiya - informasiyanın sıxılmasına kömək edən hesablama prosesində optimallaşdırma mexanizmidir. Fizikin fikrincə, qravitasiya cazibəsi kainatda informasiya entropiyasını azaltmaq yönündəki fundamental meyildən yaranır. Bu isə o deməkdir ki, biz əslində kainatın virtual simulyasiyasında yaşaya bilərik və qravitasiya bunun sübutudur.

Qravitasiya cazibəsi informasiya entropiyasını azaltmağa kömək edir. Bu entropiya isə əslində müəyyən bir məkanda obyektin nə qədər informasiya daşıdığını göstərir. Qravitasiya qalaktikaların formalaşmasında və obyektlərin bir-birinə təsirində mühüm rol oynayır. Vopson-un nəzəriyyəsinə görə, obyektlər bir-birinə cəzb oluna bilərlər, çünki kainat sadəcə hər şeyi optimallaşdırılmış və sıxılmış şəkildə saxlamağa çalışır. Melvin Vopson, kainatın əslində simulyasiya olduğuna dair fərziyyəni təsdiqləyən ilkin sübutlar tapdığını iddia etməsi ilə tanınır. Onun yeni nəticələri informasiya nəzəriyyəsindəki entropiya anlayışına əsaslanır. İnformasiya entropiyası adi entropiyaya bənzəsə də, ondan fərqlidir.

Əgər adi entropiya zamanla artmağa meyllidirsə, Vopson-un fikrincə, informasiya entropiyası zamanla azalır və o bunu informasiya dinamikasının ikinci qanunu adlandırır. Alim hesab edir ki, əgər bizim kainatımız simulyasiyadırsa, o zaman simulyasiyanın işləməsi üçün hesablamaların gücünü və yaddaş tələblərini azaltmaq məqsədilə daxili optimallaşdırma və məlumat sıxma mexanizminə ehtiyac var. Vopson deyir ki, bu, rəqəmsal məlumatlarda, bioloji sistemlərdə, riyazi simmetriyalarda və bütövlükdə kainatda müşahidə edilə bilən bir haldır. Fizik bildirir ki, kainatın həqiqətən simulyasiya olub-olmaması sualı açıq olaraq qalır, lakin qravitasiyanın entropik təbiəti göstərir ki, informasiya fiziki reallığın fundamental tərkib hissəsidir və məlumatların sıxılması kainatda fiziki prosesləri idarə edir.
Mənbə: Iflscience
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Alimlər Günəş sisteminin 9-cu planetinə namizədi təyin ediblər

Alimlər Günəş sisteminin 9-cu planetinə namizədi təyin ediblər
Sirli doqquzuncu planetin axtarışı astronomları illərdir həyəcanlandırır. Görünür, alimlər nəhayət ciddi bir ipucu tapıblar. Terry Long Phan və onun həmkarları Cambridge University Press-də yeni bir araşdırma dərc ediblər ki, bu da uzun müddətdir davam edən kosmik axtarışlara yeni impuls verir.
Həyat üçün vacib molekullar kosmik vakuumda da formalaşa bilərlər

Həyat üçün vacib molekullar kosmik vakuumda da formalaşa bilərlər
Adətən hesab olunur ki, mürəkkəb kimyəvi proseslər yalnız planetlərə və ya enerjisi və maddəsi dinamik qarşılıqlı təsir göstərən digər səma cisimlərinə xasdır. Lakin görünür ki, bu belə deyil - alimlər getdikcə daha çox müxtəlif yerlərdə, hətta kosmik məkanda da prebiotik kimyanın izlərini tapırlar.
Çində 7 yaşlı uşağa dünyanın ən kiçik süni ürəyi implant edilib

Çində 7 yaşlı uşağa dünyanın ən kiçik süni ürəyi implant edilib
Çində hər il 40 000 uşaq ürək çatışmazlığı diaqnozu ilə xəstəxanaya yerləşdirilir, lakin donor çatışmazlığı səbəbindən onların yalnız 100-dən azı ürək köçürməsi ala bilir. İndi bir çoxu üçün yeni bir şans yaranır.
Mars və Sereranın araşdırılması üçün çoxplanetli missiya konsepsiyası təqdim edilib

Mars və Sereranın araşdırılması üçün çoxplanetli missiya konsepsiyası təqdim edilib
Bir qrup mühəndis Mars və Sereranın araşdırılmasını birləşdirən yeni çoxplanetli missiya konsepsiyasını təqdim edib. 2035-ci ilə planlaşdırılan missiya 6 astronavtı əhatə edir və qarşıya qoyulan məqsədlərə çatmaq üçün innovativ texnologiyaların istifadəsini nəzərdə tutur.
Tarixdə ilk dəfə tək şəkildə hərəkət edən Günəş kütləli qara dəlik kəşf edilib

Tarixdə ilk dəfə tək şəkildə hərəkət edən Günəş kütləli qara dəlik kəşf edilib
Astrofiziklərin hesablamalarına görə, bizim qalaktikamızda 1 milyarda qədər qara dəlik mövcud ola bilər və onların əksəriyyəti digər bir ulduzla və ya başqa bir qara dəliklə ikili sistemlər əmələ gətirir.
Həftənin xəbərləri

