Marsda qədim mikrob həyatına dair inandırıcı sübutlar əldə edilib
Elm & Texnologiya
17.03.2025
Emil Nəcəfov
Bir neçə gün bundan öncə NASA nümayəndələri Marsda qədim mikrob həyatının ən inandırıcı izlərinin aşkar edildiyi barədə hesabat təqdim ediblər. Mars səthində fəaliyyət göstərən Perseverance aparatının əldə etmiş olduğu nümunələri yerində ətraflı analiz etmək üçün avadanlığa malik deyil, buna görə də bu tapıntılar yalnız ilkin nəticələr hesab olunur. Ancaq ümidverici əlamətlərin çoxluğu elm adamlarını ilk dəfə Yer kürəsindən kənarda həyatın aşkarlanması ilə bağlı nikbin düşünməyə vadar edir. Xatırladaq ki, 2024-cü ilin iyul ayında Perseverance aparatı ox formasında bir qayada xüsusi struktura malik mineral çöküntüləri aşkar etmişdi. Bunlar tünd və yaşımtıl çalarlı kiçik ləkələrdən, eləcə də tünd konturlu açıq rəngli izlərdən ibarət idi.
Yer süxurlarında bu cür izlər qədim mikrob fəaliyyətinin nəticəsi kimi qiymətləndirilir. Tünd nöqtələrə "xaşxaş toxumları", açıq rəngli ləkələrə isə "leopard izləri" adı verilib. Problem ondadır ki, bu cür strukturlar yalnız bioloji proseslər nəticəsində deyil, həm də qeyri-üzvi kristallaşma səbəbindən yarana bilər. Məsələn, vulkanik aktivlik zamanı yüksək temperaturun təsiri ilə süxurlar kristallaşa bilər. NASA mütəxəssislərinin Texasda keçirilmiş Ay və Planetar Elmlər Konfransında təqdim etdikləri hesabatda bu məsələyə aydınlıq gətirilib. Tədqiqatçılar aşkar edilmiş mineral çöküntülərin böyük ehtimalla aşağı temperatur reaksiyalarının nəticəsi olduğunu bildiriblər.
Başqa sözlə, bu izlər Marsda qədim mikrob həyatının mövcudluğuna dair bir sübut ola bilər. Bunu 100 faiz dəqiqliklə sübut etmək yalnız Yer kürəsində müasir elmi avadanlıqlardan istifadə etməklə mümkündür. Bunun üçün Marsdan nümunələrin gətirilməsi vacibdir. Perseverance aparatının əsas missiyası məhz Qırmızı Planetin ən perspektiv süxur nümunələrini toplamaqdır. Təəssüf ki, bu nümunələrin Yerə qaytarılması missiyası həm böyük büdcə artımı, həm də müxtəlif texnoloji çətinliklərlə üzləşib. Əgər ABŞ Konqresi əlavə vəsait ayırsa, Marsdan gətirilən nümunələr 2030-cu illərin ortalarından sonlarına qədər Yerə çata bilər. Əks halda, Çinin uğurlu olması halında Mars nümunələri 2035-ci ildən əvvəl Yerə gətirilə bilər.
Mənbə: Space.com
Linki kopyala
perseverance rover
perseverance mars rover
perseverance mars
perseverance mars mission
science news
elmi xeberler
mars
mars planet
mars planeti
nasa
nasa perseverance
perseverance
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Elon Musk gələn il Tesla Optimus robotunu Starship ilə Marsa göndərməyi söz verib
Elon Musk gələn il Tesla Optimus robotunu Starship ilə Marsa göndərməyi söz verib
Nəhəng Starship raketi gələn ilin sonuna qədər Marsa yola düşəcək. Bunu SpaceX şirkətinin rəhbəri Elon Musk özünün X sosial şəbəkəsində elan edib.
Kainatın qara dəlik daxilində yerləşdiyi fərziyyəsi irəli sürülüb
Kainatın qara dəlik daxilində yerləşdiyi fərziyyəsi irəli sürülüb
3 il ərzində James Webb kosmik teleskopu uzaq kosmos haqqında çoxsaylı vacib məlumatlar toplayıb və astrofizika sahəsində bir sıra kəşflərə səbəb olub. Yeni tədqiqat isə kainatın dərinlikləri ilə bağlı həm sadə, həm də sirli bir müşahidəni ortaya qoyur.
Dünyada ilk dəfə bir pasient titan ürək vasitəsilə 100 gün yaşaya bilib
Dünyada ilk dəfə bir pasient titan ürək vasitəsilə 100 gün yaşaya bilib
Ürək çatışmazlığı olan bir kişiyə donor orqan gözlədiyi müddətdə həyatda qalması üçün müvəqqəti tədbir kimi titan ürək nəql edilib. Təcrübə bu prosedurun uğurlu və təhlükəsiz olduğunu göstərib.
Yadplanetli həyat növünün hansı planetlərdə axtarılmalı olduğu açıqlanıb
Yadplanetli həyat növünün hansı planetlərdə axtarılmalı olduğu açıqlanıb
Alimlər illərdir ki, yadplanetli həyat növünün axtarışındadırlar. Ənənəvi yanaşmaya görə, həyat Yerə bənzər planetlərdə axtarılır, çünki bizim planetimizdəki şəraitin başqa dünyalarda da canlı orqanizmlərin inkişafına kömək edə biləcəyi düşünülür.
Yerdə ən çox rast gəlinən minerallardan biri Marsda aşkar edilib
Yerdə ən çox rast gəlinən minerallardan biri Marsda aşkar edilib
Alimlər NASA-nın Perseverance aparatı tərəfindən toplanmış məlumatları təhlil edərək Marsda ilk dəfə olaraq saf kvars kristallarının aşkar edildiyini müəyyən ediblər.
Həftənin xəbərləri
