Yağış damcılarından elektrik enerjisinin əldə edilməsi üsulu hazırlanıb
Elm & Texnologiya
18.04.2025
Emil Nəcəfov
Əgər maye hissəcikləri boru boyunca eyni sürətlə və eyni istiqamətdə hərəkət edirsə, bu zaman porşenli axın hadisəsi baş verir. Sinqapurlu alimlərin göstərdiklərinə görə, bu hadisə düşən damcılardan alınan enerjinin miqdarını xeyli artıra bilər. Bir neçə şaquli borudan istifadə edən tədqiqatçılar yağış damcılarından kifayət qədər elektrik enerjisi əldə edərək 12 LED lampanı 20 saniyə ərzində yandıra biliblər. Sinqapur Milli Universitetinin alimləri sübut edirlər ki, hidroelektrik stansiyalar axan sudan elektrik enerjisi istehsal etmək üçün yeganə üsul deyil. Üstəlik, belə stansiyalar yalnız kifayət qədər su axını olan çayların sahillərində tikilə bilər.
Əgər yaxınlığınızda belə bir çay yoxdursa, başqa mənbələr axtarmağa məcbur olacaqsınız. Məsələn, yağışdan istifadə etmək olar. Daha kiçik və daha yavaş su axınları üçün yüklərin ayrılması metodu mövcuddur: Su elektrik keçirən materialla örtülmüş kanal boyunca axdıqca elektrik yükləri yaranır. Lakin bu yanaşma qeyri-effektiv hesab olunur, çünki enerji yalnız suyun axdığı səthin boyunca yaranır. Əvvəllər alimlər bu metodun effektivliyini artırmağa çalışıblar - səthin sahəsini böyütməklə və mikroskopik və ya nanokanallardan istifadə etməklə suyun fasiləsiz axını təmin edilməyə çalışılıb.
Bu illüstrasiyada göstərildiyi kimi, nazik, polimer örtüklü bir borudan qısa fasilələrlə axan su elektrik enerjisi istehsal edə bilər:
Lakin su bu cür çox kiçik kanallardan təbii şəkildə keçmir və onu bu kanallardan keçirməyə çalışmaq, sistemin özü tərəfindən istehsal olunan enerjidən daha çox enerji tələb edir. Bu problemi aradan qaldırmaq üçün Sinqapur alimləri yağış suyunun asanlıqla keçə bildiyi daha böyük kanallardan istifadə edən sadə bir qurğu hazırlayıblar. Qurğu alt hissəsində dəlik olan su anbarı qülləsindən ibarətdir və həmin dəliyə metal iynə yerləşdirilib. İynədən düşən damcılar hündürlüyü 32 sm, eni isə 2 mm olan şaquli polimer boruya düşür. Boru elektrik keçirən materialdan hazırlanıb. Damcılar borunun içərisinə daxil olduqda, hava cibləri ilə ayrılmış kiçik su axınları formalaşdırırlar.
Bu isə yüklərin ayrılmasını gücləndirən bir sistem yaradır. İlk sınaq qurğusu düşən suyun enerjisinin 10%-dən çoxunu elektrik enerjisinə çevirə bilib. Bu göstərici fasiləsiz su axını ilə alınan enerjidən 5 mərhələ yüksəkdir. Baxmayaraq ki, sınaq qurğusundakı damcıların hərəkət sürəti təbii yağıntı zamanı olan sürətdən aşağıdır, tədqiqatçılar hesab edirlər ki, real şəraitdə bu qurğu daha da effektiv işləyəcək. Sonrakı testlər zamanı iki borudan istifadə edildikdə enerji istehsalı 2 dəfə artıb. Boruların sayı 4-ə çatdırıldıqda isə sistem 12 LED lampanı 20 saniyə ərzində enerji ilə təmin edə bilib. Bu isə qurğunun dam örtüklərində və digər şəhər səthlərində bərpa olunan enerji istehsalı üçün potensialını nümayiş etdirib.
Mənbə: Interesting Engineering
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Yer orbitində kosmik tullantıların həcmi 6000 tonu keçib
Yer orbitində kosmik tullantıların həcmi 6000 tonu keçib
Son bir neçə il ərzində insanlıq kosmosa o qədər çox peyk buraxıb ki, orbitdəki tullantı problemi əhəmiyyətli dərəcədə daha da pisləşib. Avropa Kosmik Agentliyinin (ESA) illik hesabatına görə, hazırda aşağı Yer orbitində (160-2000 km arası) 6600 ton kosmik tullantı mövcuddur.
Erkən kainatda Süd Yolu qalaktikasının əkizi kəşf edilib
Erkən kainatda Süd Yolu qalaktikasının əkizi kəşf edilib
Alimlər James Webb kosmik teleskopunun köməyi ilə indiyə qədər məlum olanlar arasında ən uzaq məsafədə yerləşən ən qədim spiral qalaktikanı aşkar ediblər.
Yerə yaxın ekzoplanetdə bioloji həyata dair ciddi sübutlar aşkar edilib
Yerə yaxın ekzoplanetdə bioloji həyata dair ciddi sübutlar aşkar edilib
Astronomlar hesab edirlər ki, onlar Yerdən 124 işıq ili uzaqlığında yerləşən bir planetdə yadplanetli həyatın mövcudluğuna dair ən inandırıcı izləri aşkar ediblər. Bu planetin okean dünyası olduğu və orada canlı orqanizmlərin yaşaya biləcəyi düşünülür.
Günəş küləyi Ayda suyun formalaşmasına təkan verir
Günəş küləyi Ayda suyun formalaşmasına təkan verir
1960-cı illərin ortalarından bəri Günəşin Ayda suyun yaranması üçün lazım olan komponentlərin mənbəyi ola biləcəyi ilə bağlı bir nəzəriyyə mövcuddur.
Yerdə su kosmos deyil, daxili mənbə hesabına formalaşmış ola bilər
Yerdə su kosmos deyil, daxili mənbə hesabına formalaşmış ola bilər
Ümumi qəbul olunmuş fikrə görə, su və onun tərkib hissələri Yerə gənc dövründə planetə çırpılan asteroidlərlə birlikdə gəlib. Lakin bir qrup tədqiqatçı suyun bütün əsas tərkib hissələrinin Yer üzərində əvvəldən mövcud olduğuna dair sübutlar tapıb.
Həftənin xəbərləri
