Süni intellekt yaxın gələcəkdə iş yerlərinin çoxunu əvəz etməyəcək
Süni İntellekt
29.09.2025
Emil Nəcəfov
Süni intellekt artıq uzun müddətdir ki, əmək bazarını dəyişməyə başlayıb. Lakin insanların yeni texnologiyalar səbəbindən işsiz qalma ehtimalı o qədər də yüksək deyil. İş axtarış platforması Indeed tərəfindən aparılmış araşdırmada belə nəticəyə gəlinib ki, əməkdaşların əksəriyyəti öz iş yerlərini qoruyub saxlayacaq. Əmək bazarı nəzərəçarpacaq dəyişikliklər yaşayır. Bosch şirkəti 2030-cu ilə qədər ümumilikdə 13 000 iş yerini ixtisar edəcəyini açıqlayıb. Ford, Commerzbank və Thyssenkrupp da iş yerlərinin azaldılmasını planlaşdırır. Beləliklə, sahədən asılı olaraq məşğulluqla bağlı narahatlıqlar tamamilə əsaslıdır. Bununla belə, yeni texnologiyaların əmək bazarına təsirini hər il təhlil edən Indeed platforması öz hesabatında tamamilə başqa nəticəyə gəlib: generativ süni intellekt çox güman ki, iş yerlərini tamamilə əvəzləməkdən daha çox onları transformasiya edəcək.
Indeed-in “Generativ süni intellekt bacarıqlarının transformasiya indeksi” göstərir ki, süni intellekt insanların peşə bacarıqlarından istifadə tərzini nə dərəcədə dəyişə bilər. Yəni insanlar süni intellekt alətlərindən istifadə edərək tapşırıqları başqa cür yerinə yetirəcəklərmi, yoxsa ümumiyyətlə onları özləri icra etməyi dayandıracaqlarmı. Qiymətləndirmə üçün 4 kateqoriyaya bölünmüş təxminən 2900 bacarıq təhlil edilib. Nəticə: iş yerlərinin əksəriyyəti (54%) süni intellektin təsirinə orta dərəcədə məruz qalır. Həmçinin, şirkətlərin süni intellekti nə qədər sürətlə tətbiq etməsi və əməkdaşlarını öyrətməsi də kritik əhəmiyyət daşıyır. Tədqiqatın məlumatına görə, ABŞ-da vakansiya elanlarında adətən tələb olunan bacarıqların 46%-i generativ süni intellekt səbəbindən hibrid transformasiya ilə üzləşir.
İnsan nəzarəti onun tətbiqində hələ də həlledici rol oynayacaq, lakin süni intellekt alətləri artıq rutin işlərin əhəmiyyətli hissəsini öz üzərinə götürə bilər, xüsusilə bu, inzibati tapşırıqlara aiddir. Bəzi peşələr, o cümlədən proqram təminatının hazırlanması daha güclü təsirlənib, fiziki iştirakı daha çox tələb edən tapşırıqlar isə süni intellektin yayılmasından təsirlənməyib. Microsoft da oxşar təhlil aparıb. Texnoloji nəhəngin məlumatına görə, tibb bacıları, fəhlələr və təmizlikçilər - süni intellekt tətbiqi ilə bağlı dəyişikliklər riskinə ən az məruz qalan peşələrdir.
Indeed-in əvvəlki araşdırmalarında belə nəticəyə gəlinmişdi ki, hər hansı insan bacarığının generativ süni intellekt ilə tam əvəz olunması son dərəcə qeyri-mümkündür. Lakin vəziyyət dəyişib: bu ilki hesabatda 19 bacarıq yüksək ehtimalla tam əvəz olunandır - yenə də bu, 1%-dən azdır. Excel cədvəllərinin analizi və ya mətnlərin tərcüməsi asanlıqla avtomatlaşdırıla bilər. Amma bu tapşırıqlar, adətən, daha böyük iş proseslərinin bir hissəsidir və onlar insan mühakiməsi, kontekstin başa düşülməsi və keyfiyyətə nəzarət tələb edir. Indeed-in araşdırmasının nəticələri göstərir ki, süni intellekt istifadəsi səbəbindən iş yerini itirmə riski aşağıdır. Xüsusilə, əl əməyini və fiziki iştirakı tələb edən peşələr süni intellekt üçün təhlükə altında deyil.
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
GPT-5 və Claude Opus 4.1 tətbiqi peşələrdə ekspert səviyyəsinə çatıblar
GPT-5 və Claude Opus 4.1 tətbiqi peşələrdə ekspert səviyyəsinə çatıblar
OpenAI müasir süni intellekt modellərinin tətbiqi peşələrdə ekspert səviyyəsinə nə dərəcədə yaxınlaşdıqlarını qiymətləndirən yeni test toplusu - GDPval təqdim edib.
Alibaba Qwen-3 Max süni intellekt modelini təqdim edib
Alibaba Qwen-3 Max süni intellekt modelini təqdim edib
Alibaba şirkəti yeni flaqman böyük dil modeli (LLM) olan Qwen-3 Max-ı təqdim edib. Bu, şirkətin xəttində ən qabaqcıl model olub və sənayenin aparıcı həlləri ilə - OpenAI-nin GPT-5, Google-un Gemini 2.5 Pro və Anthropic-in Claude Opus 4 modelləri ilə rəqabət aparmaq məqsədi daşıyır.
Şirkətlər iş prosesini ləngidən süni intellekt səbəbilə vəsait itkisi yaşayırlar
Şirkətlər iş prosesini ləngidən süni intellekt səbəbilə vəsait itkisi yaşayırlar
Şirkətlər sürət, səmərəlilik və innovasiya vəd edərək və rəqiblərdən geri qalmaqdan çəkinərək iş proseslərində süni intellekti getdikcə daha çox tətbiq edirlər.
2030-cu ilə qədər süni intellekt sahəsinin xərcləri gəlirlərindən 800 milyard dollar daha çox ola bilər
2030-cu ilə qədər süni intellekt sahəsinin xərcləri gəlirlərindən 800 milyard dollar daha çox ola bilər
Bloomberg qeyd edib ki, süni intellekt şirkətlərinin infrastrukturun genişləndirilməsinə nəhəng məbləğlər xərcləmə planları analitiklərdə belə sərmayələrin iqtisadi və texnoloji baxımdan nə dərəcədə əsaslı və hesablamalarla təsdiqlənmiş olması barədə haqlı suallar doğurur.
Süni intellekt üzərində idarəetmənin itirilməsinin riskləri açıqlanıb
Süni intellekt üzərində idarəetmənin itirilməsinin riskləri açıqlanıb
Süni intellekt biznesdə və hətta dövlət qurumlarında istifadə olunur, baxmayaraq ki, o hələ mükəmməllikdən uzaqdır. Amma belə sistemlər nəzərdə tutulduğu kimi işləməsə, nə baş verəcək?
Həftənin xəbərləri
