Yeni süni intellekt texnologiyaları təhsil sahəsini tamamilə dəyişəcək
Süni İntellekt
25.08.2025
Emil Nəcəfov
Təhsil sektoru həmişə innovativliyi ilə seçilib, lakin son illərdə təhsil texnologiyaları (EdTech) misilsiz bir transformasiya yaşayıb. İntellektual texnologiyaların sürətli inkişafı EdTech həllərini daha fərdiləşdirilmiş, əlçatan və cəlbedici edib, bu isə tələbələrin öyrənmə metodlarına, müəllimlərin işinə və təhsil müəssisələrinin fəaliyyətinə ciddi təsir göstərib - virtual siniflərdən və adaptiv öyrənmə platformalarından tutmuş virtual süni intellekt müəllimlərinə və qiymətləndirmə alətlərinə qədər. EdTech sahəsində ən mühüm nailiyyətlərdən biri ümumi tədrisdən fərdiləşdirilmiş tədrisə keçiddir. Süni intellekt platformaları tələbələrin davranışını, irəliləyişini və müvəffəqiyyətini real vaxtda analiz etməyə, nəticələrə uyğun olaraq dərs planlarını tənzimləməyə imkan verir. Məsələn, əgər tələbədə müəyyən bacarıqlarda boşluqlar aşkarlanarsa, həmin çatışmazlıqları aradan qaldırmaq üçün ona avtomatik olaraq məşqlər təqdim olunur.
Bu, tələbələrin tədris proqramını öz sürətində uğurla mənimsəməsinə kömək etməklə yanaşı, real tapşırıqları həll etmək üçün motivasiyasını da qoruyur. İntellektual texnologiyalara əsaslanan təhsil sahəsində digər bir irəliləyiş immersiv təhsil mühitlərinin yaranması olub. Hazırda tədrisdə virtual reallıq (VR) və artırılmış reallıq (AR) texnologiyalarına əsaslanan alətlər geniş istifadə olunur, bu isə elm, texnika və tibb sahəsindəki mürəkkəb məqamların daha aydın izah edilməsinə imkan verir. Mövzunun mahiyyətinə daha dərindən cəlb olunmağa şərait yaradan interaktiv imkanlar nəzəriyyə ilə praktika arasındakı fərqi azaldır. Təsəvvür edin ki, biologiya tələbəsi insan qan-damar sistemini 3D formatında öyrənir, yaxud tarix şagirdi Qədim Roma üzrə virtual ekskursiyaya çıxır. İntellektual texnologiyalar həmçinin gündəlik işlərin avtomatlaşdırılmasına imkan verir, o cümlədən tapşırıqların qiymətləndirilməsi, tədris materiallarının hazırlanması və davamiyyətin idarə olunması, bu da müəllimlərin daha çox mentorluğa vaxt ayırmasına şərait yaradır.
Avtomatlaşdırılmış qiymətləndirmə sistemləri, intellektual cədvəl tərtibetmə alətləri və süni intellekt tərəfindən idarə olunan tədris proqramı generatorları müəllimlərin inzibati tapşırıqlara sərf etdiyi vaxtı azaldır, emosional tükənmənin qarşısını alır və tədrisin səmərəliliyini artırır. Hətta inkişaf etmiş süni intellekt detektorları da getdikcə daha çox esse yoxlanışında, plagiatın aşkarlanmasında və istifadə olunur ki, bu da akademik dürüstlüyü və məzmunun keyfiyyətini təmin edir. Təhsildə süni intellektdən istifadənin ən vacib elementlərindən biri də proqnozlaşdırıcı analitikadır. Süni intellekt mövcud məlumatlara əsaslanaraq tələbələrin müvəffəqiyyətini proqnozlaşdıra, geri qalma riski daşıyanları müəyyən edə və belə halların qarşısını almaq üçün vaxtında tədbirlər tövsiyə edə bilər.
Bu isə müəllimlərə və təhsil müəssisələrinə problemlərin yaranmasının qarşısını almağa imkan verir, tədrisin keyfiyyətini yüksəldir. EdTech-də süni intellektdən istifadə böyük perspektivlər açır, lakin eyni zamanda məxfilik, ədalətlilik və qərəz məsələlərini də gündəmə gətirir. Tələbə məlumatlarının istifadəsi onların toplanması və saxlanması zamanı məsuliyyətli yanaşma və ciddi ehtiyat tədbirləri tələb edir. Bundan əlavə, hər bir tələbənin qabaqcıl rəqəmsal alətlərə bərabər çıxış imkanının olmaması səbəbindən təhsil səviyyəsində uçurumun artması riski də mövcuddur. Mütəxəssislərin fikrincə, proqramçılar və siyasət hazırlayanlar sahənin inkişafı ilə yanaşı inklüzivliyə, şəffaflığa və ədalətliliyə prioritet verməlidirlər.
Süni intellekt və EdTech-in sintezi çox güman ki, hiper-fərdiləşdirilmiş təhsilə gətirib çıxaracaq, burada tələbələr intellektual köməkçilərə və immersiv modelləşdirməyə çıxış əldə edəcəklər. Generativ süni intellekt inkişaf etdikcə, bir neçə fənni tədris edən və insan ünsiyyətinə maksimum yaxın qarşılıqlı əlaqə qura bilən tamamilə avtonom virtual müəllimlər meydana çıxacaq. Qeyd etmək lazımdır ki, süni intellektə əsaslanan təhsil texnologiyalarının məqsədi müəllimləri əvəz etmək deyil, onların imkanlarını genişləndirmək, təsir gücünü artırmaq və bütün tələbələr üçün daha inklüziv, səmərəli və cəlbedici təhsil mühiti yaratmaqdır.
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Meta son 7 həftə ərzində Apple-dan artıq 6-cı süni intellekt mütəxəssisini özünə cəlb edib
Meta son 7 həftə ərzində Apple-dan artıq 6-cı süni intellekt mütəxəssisini özünə cəlb edib
Meta-nın Apple-a qarşı kadr hücumu davam edir. Sosial şəbəkə nəhəngi iPhone istehsalçısından daha bir süni intellekt üzrə tədqiqatçını özünə cəlb edib.
Google-un süni intellekt modeli hər sorğuya 5 damcı su sərf edir
Google-un süni intellekt modeli hər sorğuya 5 damcı su sərf edir
Süni intellektin ətraf mühitə təsiri ilə bağlı gedən gərgin mübahisələrin fonunda Google öz araşdırmasını apardı. Hesabatda bildirilir ki, səmərəliliyin artırılması sayəsində Gemini adlı süni intellekt köməkçisi hər bir sorğu üçün minimal miqdarda su və enerji istifadə edir.
MIT-nin hesabatı süni intellekt sahəsindəki şirkətlərin səhmlərini çökdürüb
MIT-nin hesabatı süni intellekt sahəsindəki şirkətlərin səhmlərini çökdürüb
Massaçusets Texnologiya İnstitutu (MIT) tərəfindən süni intellektin real vəziyyəti ilə bağlı dərc olunmuş səs-küylü hesabat Wall Street-dəki gözləntiləri kəskin şəkildə aşağı salıb.
Süni intellekt tibb və hüquq fakültələrinin tələbələrinin təhsilini faydasız edə bilər
Süni intellekt tibb və hüquq fakültələrinin tələbələrinin təhsilini faydasız edə bilər
Google-un süni intellekt sahəsindəki pionerlərindən biri olan Jad Tarifi gələcək tibb və hüquq fakültələrinin tələbələrini xəbərdar edib: süni intellektin sürətli inkişafı onların təhsilini faydasız edə bilər.
Çində süni intellekt əsaslı virtual satıcılar sürətlə məşhurlaşır
Çində süni intellekt əsaslı virtual satıcılar sürətlə məşhurlaşır
Şanxayın PLTFRM adlı marketinq şirkəti Taobao və Pinduoduo kimi Çin elektron ticarət saytlarında süni intellekt əsasında işləyən təxminən 30 virtual satıcı yerləşdirib.
Həftənin xəbərləri
