Avstriyada ən böyük Ay və Mars koloniya həyatı simulyasiyası işə salınıb
Elm & Texnologiya
23.10.2025
Emil Nəcəfov
World’s Biggest Analog Mission (WBA) - Ay və Marsdakı həyatın və fəaliyyətin tarixdəki ən böyük simulyasiyası - Avstriya Kosmik Forumu (OeWF)-un təşəbbüsü ilə rəsmi olaraq başlayıb. Layihədə 5 qitədən 17 təşkilat iştirak edir və onlar gələcəkdə digər planetlərdə yaşayış məntəqələrinin gündəlik əməliyyatlarını modelləşdirirlər. Missiyanın təşkilində əsas rol GMV şirkəti tərəfindən hazırlanmış Operation Support Tool (OST) adlı əməliyyat dəstək sistemi oynayır.
Vyanadakı Missiya Koordinasiya Mərkəzində quraşdırılmış OST sistemi rabitəni təmin edir və Avropa, Afrika, Asiya, Avstraliya və Amerika üzrə müxtəlif nöqtələrdə yerləşən 16 “məskunlaşan” arasında fəaliyyətləri əlaqələndirir. Sistem saat qurşaqlarını sinxronlaşdırır, rabitədəki gecikmələri nəzərə alır, gündəlik rejimə və tədbir cədvəllərinə nəzarət edir. Modul əsaslı OST platforması xüsusi olaraq məskunlaşanların ehtiyaclarına uyğunlaşdırılıb və lazım olan dəqiqlik və etibarlılığı qoruyub saxlayır.
Belə texnologiya və metodların tətbiqi gələcəkdə Yer orbitindən kənarda həyata keçiriləcək pilotlu missiyalara hazırlıq imkanı yaradacaq. Əldə edilən məlumatlar Ay və Marsda məskunlaşacaq astronavtların təhlükəsizliyini təmin edəcək prosedurların, protokolların və texnologiyaların hazırlanması üçün əsas baza rolunu oynayacaq. Bundan əlavə, layihə qlobal səviyyədə əməkdaşlıq və müasir texnologiyaların Yer xaricindəki həyatın mürəkkəbliyini qənaətbəxş səviyyədə modelləşdirib-modeləşdirə bilməyəcəyini göstərəcək. Ola bilər ki, bu cür tərəfdaşlıq insanın kosmosu real şəkildə mənimsəməsi üçün fundamental əsasları formalaşdırsın.
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Ayın qaranlıq tərəfindən əldə edilmiş nümunələr gözlənilməz nüansları ortaya çıxarıblar
Ayın qaranlıq tərəfindən əldə edilmiş nümunələr gözlənilməz nüansları ortaya çıxarıblar
Çinin “Chang’e-6” missiyası - Ayın qaranlıq tərəfindən nümunələr gətirən ilk beynəlxalq ekspedisiya - artıq tarixə düşüb. İndi isə alimlərin bu unikal materiallar üzərində apardıqları tədqiqatlar, əvvəllər yer elminə tamamilə naməlum olan yeni məlumatları üzə çıxarır.
Dəniz səviyyəsi son 4000 ildə heç görülməmiş sürətlə artır
Dəniz səviyyəsi son 4000 ildə heç görülməmiş sürətlə artır
Ratqers Universiteti rəhbərliyində aparılmış yeni bir elmi tədqiqat göstərib ki, dünya okeanının səviyyəsi son 4000 ildəki hər hansı dövrlə müqayisədə daha sürətli artır. Əsas səbəblər - suyun istilik genişlənməsi və buzlaqların əriməsidir.
NASA-nın astronavtları Ay ətrafı uçuşa göndərəcək SLS raketi tam hazırdır
NASA-nın astronavtları Ay ətrafı uçuşa göndərəcək SLS raketi tam hazırdır
NASA-nın müvəqqəti rəhbəri Sean Duffy elan edib ki, “Artemis-2” missiyası üçün nəzərdə tutulan SLS (Space Launch System) raketi tam şəkildə yığılıb və astronavtları Aya daşımağa hazırdır.
Şüur probleminə yeni baxış: O yalnız insanlara xas olmaya bilər
Şüur probleminə yeni baxış: O yalnız insanlara xas olmaya bilər
Şüur və intellekt adətən yalnız insana məxsus bir xüsusiyyət kimi qəbul edilir və düşüncə, yaddaş və dil ilə əlaqələndirilir. “Həyat mərkəzçiliyi” (biocentrism) adlanan yeni konsepsiya isə iddia edir ki, idrak qabiliyyəti bütün canlı sistemlərə xasdır və bu qabiliyyət onların ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqələri nəticəsində, yaşamaq məqsədilə ortaya çıxır.
Amerikalı alim Fermi paradoksunun yeni izahını təklif edib
Amerikalı alim Fermi paradoksunun yeni izahını təklif edib
75 il əvvəl fizik Enrico Fermi belə bir sual vermişdi: bu qədər böyük kainatda biz hələ də ağıllı yadplanetli sivilizasiyanın heç bir izinə niyə rast gəlməmişik? O vaxtdan bəri alimlər bu paradoksa çoxsaylı maraqlı cavablar təklif ediblər.
Həftənin xəbərləri
