Yaxın məsafədə Yer ölçüsündə yeni planet kəşf edilib
Elm & Texnologiya
23.07.2025
Emil Nəcəfov
Bizdən 117 işıq ili uzaqlıqda yeni qayalı planet aşkar edilib. Onun ölçüsü Yerin ölçüsündən bir qədər böyükdür, lakin orada bizim tanıdığımız formada həyatın olması mümkünsüzdür. Astronomlar təsdiqləyiblər ki, TESS kosmik teleskopu Yer ölçüsündə yeni bir planet kəşf edib. Bu planet K spektral sinfinə aid ulduzun ətrafında fırlanır. Bu tip ulduzlar adətən Günəşdən kiçik olur və onların səthi temperaturu daha aşağıdır. Yeni planet, Günəş sistemindən kənarda məlum olan planetlər arasında ən qısa orbit dövrlərindən birinə sahibdir. Günəş sistemindən kənar planetlərin aşkarlanmasında ən geniş yayılmış üsullardan biri tranzit metodudur və TESS teleskopu da yeni dünyaları axtararkən bu üsuldan istifadə edir. Bu metod ulduzun parlaqlığının periodik azalmasını müşahidə edir, bu da planetin ana ulduzunun qarşısından keçməsi zamanı baş verir.
Yerüstü müşahidələr planetin mövcudluğunu təsdiqlədikdə, həmin obyekt artıq sadəcə namizəd sayılmır, rəsmi şəkildə planet kimi tanınır. Məhz bu şəkildə astronomlar TESS teleskopu tərəfindən aşkar edilmiş yeni qayalı planetin mövcudluğunu təsdiqləyiblər. Bu planetə TOI-2431 b adı verilib. O, bizdən 117 işıq ili uzaqlıqda yerləşən TOI-2431 adlı K spektral sinfinə aid ulduzun ətrafında fırlanır. Bu məsafə kosmik ölçülərlə yaxın hesab olunur. Araşdırmaya əsasən, TOI-2431 b planetinin ölçüsü Yerin ölçüsündən təxminən 1.5 dəfə böyükdür (Yer kürəsinin diametri 12 756 km-dir), onun kütləsi isə Yer kütləsindən təxminən 6 dəfə artıqdır. Beləliklə, planetin sıxlığı hər kub santimetr üçün 9.4 qram təşkil edir. Müqayisə üçün, Yerin sıxlığı 5.5 qram/kub sm-dir. Astronomlar müəyyən ediblər ki, TOI-2431 b planetinin orbit dövrü təxminən cəmi 5.5 Yer saatıdır. Yəni bu müddət ərzində planet öz ulduzunun ətrafında tam bir dövr edir.
Yer kürəsinin orbit dövrü isə 365 gündür. TOI-2431 b Günəş sistemindən kənarda məlum olan bütün planetlər arasında ən qısa orbit dövrlərindən birinə sahibdir. Araşdırma göstərib ki, yeni planet öz ulduzundan təxminən cəmi 945 000 km məsafədə yerləşir. Müqayisə üçün, Yer və Günəş arasındakı məsafə 150 milyon km-dir. Astronomların sözlərinə görə, planetin səthindəki temperatur təxminən 2000 dərəcə Selsidir və bu, onun ulduza çox yaxın yerləşməsi fonunda təəccüblü deyil. Alimlər hesab edirlər ki, planetin səthi ərimişdir və orada həyat mövcud ola bilməz - ən azı bizim bildiyimiz formada. TOI-2431 ulduzuna gəlincə, o, ölçü və kütlə baxımından Günəşdən təxminən 30% kiçikdir. Onun yaşı təxminən 2 milyard ildir və səth temperaturu təxminən 4100 dərəcə Selsidir. Müqayisə üçün, Günəşin yaşı 4.6 milyard ildir və onun səthi 5500 dərəcə Selsidir. Astronomlar indi TOI-2431 b planetini James Webb vasitəsilə müşahidə etmək istəyirlər. Məqsəd onun tərkibini və mümkün atmosferinin olub-olmadığını müəyyənləşdirməkdir.
Linki kopyala
Bənzər xəbərlər
Oxşar xəbərlər
Kəşf edilmiş yeni qalaktika Böyük partlayış nəzəriyyəsini təsdiqləyir
Kəşf edilmiş yeni qalaktika Böyük partlayış nəzəriyyəsini təsdiqləyir
Alimlər demək olar ki, tərkibində ağır kimyəvi elementlər olmayan bir qalaktika kəşf ediblər. Bu qalaktika, Böyük partlayış nəzəriyyəsinin təsdiqində itkin olan bir həlqə kimi çıxış edir. James Webb kosmik teleskopu vasitəsilə astronomlar erkən kainat haqqında uzun müddətdir mövcud olan fərziyyələri təsdiqləyə biləcək inqilabi bir kəşf ediblər.
Amazoniyanın xüsusi sahələri karbon qazını udmağı dayandırıblar
Amazoniyanın xüsusi sahələri karbon qazını udmağı dayandırıblar
Torf bataqlıqları Yer səthinin yalnız kiçik bir hissəsini əhatə etsə də, karbonun toplanması və saxlanılması baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır. İndi alimlər müəyyən ediblər ki, Peru Amazoniyasındakı belə bataqlıqlardan biri gözlənilmədən karbon neytral vəziyyətə keçib.
COVID-19 pandemiyası zamanı insanlarda beynin qocalma prosesi daha sürətli olub
COVID-19 pandemiyası zamanı insanlarda beynin qocalma prosesi daha sürətli olub
Alimlər qeyri-adi bir araşdırma apararaq COVID-19 pandemiyası dövründən əvvəl və pandemiya zamanı insanların beyinlərinin struktur xüsusiyyətlərini müqayisə ediblər.
Həyat Günəş işığı olmadan belə mövcud ola bilərmiş
Həyat Günəş işığı olmadan belə mövcud ola bilərmiş
Uzun illər boyunca alimlər Günəş işığının Yer üzündəki bütün həyatın əsas mənbəyi olduğunu düşünürdülər. Lakin indi tədqiqatçılar işıq olmadan da həyatın mövcud ola biləcəyi tamamilə fərqli bir mexanizm aşkar ediblər.
Cənubi Koreya Ayda bazanın inşasına hədəflənib
Cənubi Koreya Ayda bazanın inşasına hədəflənib
Yaxın zamanda ictimaiyyətə təqdim olunmuş Ayın mənimsənilməsi üzrə milli proqram çərçivəsində, Cənubi Koreya tərəfindən Yerin peykində ilk baza 2045-ci ilə qədər inşa edilməlidir.
Həftənin xəbərləri
